Mersin ve Çukurova Bölgesi’nde 2025 yılı Şubat ayında yaşanan şiddetli don felaketi, çiftçileri ekonomik açıdan büyük bir çıkmaza sürükledi. Özellikle narenciye ve tarla ürünlerinde büyük kayıplara yol açan bu doğal afetin ardından CHP Mersin Milletvekili Gülcan Kış, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) çiftçilerin mağduriyetlerini gidermek amacıyla bir kanun teklifi sundu.
Teklifte, Mersin, Adana ve Antalya illerini kapsayan Çukurova Bölgesi’nin afet bölgesi ilan edilmesi, çiftçilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri’ne olan borçlarının faizsiz olarak iki yıl ertelenmesi ve 60 aya kadar yapılandırılması talep ediliyor. Ayrıca, sigorta kapsamı dışında kalan ve don afetinden ağır etkilenen çiftçilere Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından karşılıksız destek ödemesi yapılması öneriliyor.
“Çiftçimizi Kaderine Terk Edemeyiz”
Konuyla ilgili açıklama yapan CHP’li Gülcan Kış, don felaketinin bölgedeki tarımsal üretime ağır zarar verdiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Çiftçilerimiz zaten ekonomik krizle mücadele ederken, şimdi de doğal afet nedeniyle büyük bir kayıp yaşadı. Üreticinin zararlarını karşılamak ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini sağlamak devletin sorumluluğudur. Çiftçilerimizin borçları ertelenmeli, bölgemiz afet bölgesi ilan edilmeli ve doğrudan destek sağlanmalıdır. Aksi halde hem üreticilerimiz hem de tüketicilerimiz bu durumdan olumsuz etkilenecektir.”
Sigorta Sistemi Çiftçiyi Koruyamıyor
Mersin ve Çukurova’da don olaylarının nadir görülmesi nedeniyle çiftçilerin çoğunluğu, tarım sigortasını sadece dolu riskine karşı yaptırıyor. Ancak don sigortasının primleri oldukça yüksek olduğu için birçok üretici bu ek maliyeti karşılayamıyor. Bu durum, don afetine karşı sigortasız kalan çiftçilerin büyük mağduriyet yaşamasına neden oldu.
Mevcut sistemde, sigortası olmayan üreticilere herhangi bir ödeme yapılmadığını vurgulayan Gülcan Kış, çiftçilerin korunması için acil önlem alınması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
"Yüksek sigorta primleri nedeniyle çiftçimizin büyük bir kısmı don sigortası yaptıramıyor. Ancak devlet, doğal afetlerin sonuçlarına karşı üreticiyi yalnız bırakmamalıdır. Sigorta şartı aranmadan tüm çiftçilere destek sağlanmalıdır. Biz de bu amaçla TBMM’ye bir kanun teklifi sunduk."
Çiftçilerin Beklentisi Büyük
Söz konusu kanun teklifinin kabul edilmesi halinde, don afetinden zarar gören çiftçilerin borçları faizsiz ertelenecek, devlet destekli ödeme planları oluşturulacak ve doğrudan mali yardım sağlanacak. Çiftçiler, bu teklifin bir an önce yasalaşmasını beklerken, hükümetin nasıl bir adım atacağı merak konusu.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Tabii Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak Yardımlar Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifim ve gerekçesi ekte sunulmuştur.
Gereğini saygılarımla arz ederim. 24.02.2025
GENEL GEREKÇE
2025 yılı Şubat ayı itibarıyla başta Mersin olmak üzere Çukurova Bölgesi genelinde afet seviyesinde yoğun ve şiddetli don olayları yaşanmıştır. Bu afet, çiftçilerin üretimlerini büyük oranda sekteye uğratmış, narenciye ve diğer tarım ürünlerinde ciddi zararlara neden olmuştur. Çiftçinin emeği yaşanan don afeti ile birlikte heba olmuş, bu durum, hali hazırda büyük ekonomik sıkıntılarla boğuşan çiftçilerimizi altından kalkamayacakları büyük bir darboğazın içine sokmuştur. Çiftçilerimizin bu zor günlerinde desteklenmemesi, bölgede tarımsal üretimi olumsuz etkileyecek, bu da hem üreticilerimizi hem de nihai tüketici olan vatandaşlarımızı zor durumda bırakacaktır. Bu sebeple ivedilikle, don afetine maruz kalan bölgenin afet bölgesi ilan edilerek gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir.
Bu gerekçeler ile tarım sektörünün devamlılığının sağlanması ve üreticilerin mağduriyetinin önlenmesi amacıyla;
- Çiftçi borçlarının faizsiz şekilde ertelenmesi ve uzun vadeli taksitlendirilmesi
- Çukurova Bölgesi’nin afet bölgesi ilan edilmesi
önerilmektedir.
Bu kanun teklifi ile üreticilerimizin don afeti karşısında kendilerini çaresiz ve yalnız hissetmemeleri, ekonomik yüklerinin hafifletilmesi, tarımsal üretimin sürdürülebilir kılınması ve olası mağduriyetlerin giderilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
MADDE 1 – 2025 Şubat ayında yaşanan ve başta Mersin olmak üzere Çukurova Bölgesi genelini olumsuz etkileyen ve de afet seviyesinde yaşanan yoğun ve şiddetli don olayları karşısında bölge üreticilerinin yaşadığı mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla bölgenin “Afet Bölgesi” ilan edilerek çiftçi borçlarının faizsiz şekilde ertelenmesi ve uzun vadeli taksitlendirilmesi, TARSİM kapsamında sigortası bulunan ancak don afeti sigortası yaptırmamış olan üreticilerin sigorta kapsamlarının genişletilmesi amaçlanmıştır.
MADDE 2- Yürürlük maddesidir.
MADDE 3- Yürütme maddesidir.
