Mersin’de fırtına ağaçlar devrildi, araçlar zarar gördü camlar kırıldı

Meydanın yeri: Hollanda’nın Almelo kenti
Meydanın kahramanı: Görme engelli Ömer Kadan

Göçmen olarak yaşadığı Hollanda’da, sazı ile Türkçe ve Hollandaca şarkılar söyleyen Ozan Ömer Kadan, gönüllerde taht kurmuştu.

Geçen yıl ölümünden sonra, Almelo Belediyesini harekete geçiren kızı Ayşe, babasının adını bir meydana verdirdi.

Hollanda medyası ozanımızdan, “Türkler ile Hollandalılar arasında sevgi köprüsü kurdu” şeklinde söz ediyorlar.

İlhan KARAÇAY derledi:

Derlemiş olduğum aşağıdaki yazının kahramanı hakkındaki haberleri sosyal medyada görmüşsünüzdür. Ama, haberin kahramanı için yapılan inceliğin, dünyada belki de ilk defa yaşandığını da bilmiyorsunuzdur.
Öyle ya, ekmek parası kazanmak için vatanının terkedip, gurbetlere çıkan milyonlarca göçmen arasından birine, yaşadığı şehrin belediyesi görülmemiş bir armağan sunuyor.
Bu armağanın verilişinin ardında birileri (kızı) var ama, olsun, sonuçta bilinmeyenleri bilinir hale getirmek de şart olmaktadır.

Hollanda’da, pek çok Türk’e Kraliyet nişanı verilmiştir. Nişan veriliş kriterlerinin dünyadaki işleyişi hep aynıdır. Birileri, gerekli bir makama, “Çok hayırseverdir, çok başarılıdır, çok faydalıdır” mesajını iletirler. O makam da yapılan veya yapılmayan araştırmalar sonunda o kişiyi nişana lâyık görür.

Samimiyetim ile yazıyorum. Geçmişte ikamet ettiğim tüm belediyelerde, bana söylenen “Adını belediyeye bildireyim sana Kraliyet nişanı versibler” teklifine he pret cevabı vermişimdir. Zira ben, Kraliyet yönetimine karşı olan koyu bir cumhuriyetçiyim. Hiç haberim olmadan böyle bir teklifin gelmesi halinde, bunu hâlâ ret etmekte israrcıyımdır.

Şimdi gelelim bizim Ozan’ımıza…

Ozan Ömer Kadan’ın adını 2018 yılında görmüştüm.
Anadolu Ajansı muhabiri olan dostum şu haberi yazmıştı:

Görme engelli Ozan Hollandaca bestelediği türkülerle gönülleri fethetti

Anadolu bestelerini Hollandacaya uyarlayarak gönülleri fetheden Ozan Ömer Kadan, yaşadığı olumsuzluklara rağmen 32 yıldır hayata tutunuyor

ALMELO,-Hollandaca bestelediği türkülerle gönülleri fetheden görme engelli Ozan Ömer Kadan, dört yaşında annesini ve ardından görme yetisini kaybetmesine rağmen 32 yıldır sazıyla hayata tutunuyor.

Kadan, Anadolu türkülerini kendi bestesiyle Hollandacaya uyarlayarak Türklerin yanı sıra, Hollandalıların da gönlünü kazandı.

Farklı etkinliklerde sahne alarak ünlenen ve Ozan lakabını kazanan Kadan, yaptığı açıklamada, gözlerini kaybettikten sonra  faydalı şeyler yapmak istediğini, bunu hisseden babasının kendisine bir saz aldığını söyledi.

Gösterdiği büyük bir azimle ders almadan saz çalmayı öğrenen Kadan, “Elektriklerim kesildi, ortalık karardı. Gözlerimi kaybettim ama bunun yanında bazı şeyleri kazandım. Bir gece saat üçte ‘Gelin Ayşe’ türküsünü çalmaya başladım ve büyük bir heyecanla, ‘baba bak Gelin Ayşe’yi çalıyorum’ diye bağırdım. Uykudan uyanmanın verdiği şaşkınlık ve biraz da korku ile neye uğradığını şaşıran babam, bana öfkelenerek uyumamı istedi.” dedi.

Azmini yitirmeyerek sazını elinden bırakmayan Kadan, “İnsanları mutlu edebilmek beni de mutlu ediyor. Sahne aldığım etkinliklere toplu taşıma aracı ile kendi başıma gidiyorum. İki çocuğum var ama ben kendimi dört çocuk babası olarak görüyorum. Çünkü yayınladığım ‘İki Kültür Arasında’ ve ‘Türkiye’mi Özlüyorum’ albümlerim de benim çocuklarım gibi.” diye konuştu.

CORONA ÖLDÜRMEDİ

Ömer Kadan’ın adını daha sonra Platform Dergisinde Mustafa Toga imzasıyla görmüştüm.

Haber şöyleydi:

ALMELO,- Hollanda Türk Toplumunun Yakından Tanıdığı Görme Engelli Ozan Ömer Kadan Corona Virüsüne Yakalandı. Hollandaca bestelediği türkülerle gönülleri fetheden görme engelli Ozan Ömer Kadan, dört yaşında annesini ve ardından görme yetisini kaybetmesine rağmen uzun yıllar sazıyla hayata tutunuyordu.

Kadan, Anadolu türkülerini kendi bestesiyle Hollandacaya uyarlayarak Türklerin yanı sıra Hollandalıların da gönlünü kazandı.

Farklı etkinliklerde sahne alarak ünlenen ve Ozan ismini alan Kadan, gözlerini kaybettikten sonra faydalı şeyler yapmak istediğini Platform’da daha önce yayınlanan röportajında bahsetmişti Ozan Ömer Kadan, bunu hisseden babasının kendisine bir saz aldığını söyledi.

Gösterdiği büyük bir azimle ders almadan saz çalmayı öğrenen Kadan, “Elektriklerim kesildi, ortalık karardı. Gözlerimi kaybettim ama bunun yanında bazı şeyleri kazandım. Bir gece saat üçte “Gelin Ayşe” türküsünü çalmaya başladım ve büyük bir heyecanla, baba bak “Gelin Ayşe’yi” çalıyorum diye bağırdım. Uykudan uyanmanın verdiği şaşkınlık ve birazda korku ile neye uğradığını şaşıran babam, bana öfkelenerek uyumamı istedi.” dedi.

Azmini yitirmeyerek sazını elinden bırakmayan Kadan, “İnsanları mutlu edebilmek beni de mutlu ediyor. Sahne aldığım etkinliklere toplu taşıma aracı ile kendi başıma gidiyorum. İki çocuğum var ama ben kendimi dört çocuk babası olarak görüyorum. Çünkü yayınladığım “İki Kültür Arasında” ve Türkiye’mi Özlüyorum” albümlerim de benim çocuklarım gibi.” diye konuşmuştu.

Ozan’ın kızı Ayşe Kadan tarafından sosyal medyada paylaşılan habere göre Doktorların Ozan Ömer Kadan’ı zor bir dönemin beklediğini söyledikleri belirtildi. Sevenlerinden dua isteyen Ayşe Kadan ”Allah’tan ümit kesilmez, imtihandayız, Ozanımızın bol bol duaya ihtiyacı var dualarınızı bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

TALİHSİZ ÖLÜM
Ömrü badirelerle geçen Ozan Ömer’in ölümünü, Hans Brok’un 27 Ocak 2023 günü yazdığı Hollandaca haberi tercüme ederek aktarıyorum:

Almelo’lu sevilen Türk ozan Ömer Kadan vefat etti

ALMELO – Türkücü, ozan ve şakacı Ömer Kadan, pek çok rahatsızlığına rağmen yıkılmaz görünüyordu. Ölüm onu birkaç kez yakalamak üzereydi ama her seferinde mucizevi bir şekilde kurtulmayı başardı. Bu kez başarılı olamadı. Çarşamba’yı perşembe’ye bağlayan gece hayatını kaybetti. 59 yaşındaydı.

Kör şarkıcı ölümle son kez birkaç yıl önce yüz yüze gelmişti. Koronaya yakalanmıştı ve birkaç hafta boyunca sonsuzluğun kenarında dengede durdu. Daha sonra bu konuda “Doktorlar, Tanrı ve ailem beni kurtardı” diyecekti. O dokuz canlı bir kedi gibiydi sanki….

Kadan 1978 yılında ailesiyle birlikte Almelo’ya geldi. Babası o zamana kadar 18 yıldır Ten Cate’de çalışıyordu. Kadan 1985 yılında nadir görülen bir göz hastalığına yakalandı ve kısa sürede kör oldu. Rehabilitasyon için sağırlar için bir yatılı okula gitti. Orada sadece iyi bir Hollandaca değil, aynı zamanda uzun saplı bir ud türü olan saz çalmayı da öğrendi.

Belirgin bir yeteneği vardı, şarkılar yazdı ve insanları eğlendirmek için sahne almaya başladı. Doğuştan bir şovmen olduğunu kanıtladı ve hatta ulusal çapta dikkatleri üzerine çekti. Diğerlerinin yanı sıra Herman Finkers ve Willeke Alberti ile birlikte sahne aldı. 2008 yılında Man Bijt Hond’dan bir film ekibi tarafından ziyaret edildi. Filmde Wilders’in kışkırtıcı diline karşı ‘uzlaşma’ hakkında konuştu.

“Yapabiliyorsanız birbirinize yardım edin, çünkü birlikte gayet iyi yaşayabilirsiniz”

Ömer’i Almelo’nun Türk tekstil işçileri tarihine yerleştirme çağrısı her halükarda güçleniyor. Özellikle de ölümüne verilen tepkiler göz önüne alındığında. Herman Finkers sesini duyurdu ve Ömer’in ailesine bir şiir gönderdi. Kadan, Hollanda’nın yanı sıra birkaç kez yurtdışında da sahne aldı. Avusturya’dan ve başka yerlerden gelen tepkilere göre onu orada da unutmamışlar.

Bir misafir işçinin oğlu olarak özel bir yaşamı vardı. Babası 1960 yılında Ten Cate için çalışmak üzere Hollanda’ya gitti. Ömer ve ailenin geri kalanı da 1978’de onu takip etti. O zamanlar, ancak yedi yıl sonra bir göz hastalığı nedeniyle kör olacağını hayal bile edemezdi.

Bunun sonucunda hayatı radikal bir değişim geçirdi. Gooi bölgesinde sağır ve körler için bir yatılı okulda sadece iyi Hollandaca değil, aynı zamanda bir Türk lavtası olan saz çalmayı da öğrendi.

Yaptığı şarkılarda Hollanda’daki birçok Türk’ün yaşadıklarını anlattı. Bu onu sadece öne çıkarmakla kalmadı, aynı zamanda Willeke Alberti ve Herman Finkers gibi isimlerle de tanışmasını sağladı. Sazıyla şaka yapan Türk ozan, medyada iyi bir yer edindi. Kızına göre, hayatının son anına kadar bile şaka yapmaya devam etti.

Doktor, doktor

Kadan kendi mahallesinde de sahne aldı. 1990’larda Bellavista Caddesi’nde bir muayenehane açıldığında, toplanan izleyicilere Doktor, Doktor, Ben Yarı Ölüyüm şarkısını söyledi. Bazı hastaların ağrı ve sızılarını dile getirme biçimleriyle alay etti.

Kültürler arasında köprü kurmak istedi. Ve her şeyden önce barış içinde bir arada yaşamak istiyordu. Bunu şu sözlerle ifade etti: “Hollandalı ve Türk, ortalığı karıştırmayın. Yapabiliyorsanız birbirinize yardım edin, çünkü birlikte iyi yaşayabilirsiniz”. Şarkıyı geleneksel Türk kıyafetleriyle ama ayağında Hollanda takunyalarıyla söyledi.

Tipik Kadan, kültürleri birleştirmeye çalışan Hollandalı bir Türk. Esprili bir dille Hollandalıların görüşleriyle dalga geçmekten de geri durmadı. Ha-san trek je jas an’da olduğu gibi.

Sıra dışı bir adam bu Ömer Kadan. Çok kültürlü ve uzlaşmacı bir Almelolu. Akıllı, müzik yeteneği olan ve hem dostlarının hem de düşmanlarının sevdiği birisi.
Bir sokakta ya da caddede anılıp anılmayacağını zaman gösterecek.

Ömer Kadan, ailesiyle birlikte doğduğu Türk köyünde toprağa verildi.

ÖLÜMÜNDEN SONRA KIZININ ÇABALARI SEMERESİNİ VERDİ

Ozan Ömer Kadan’ın bir sokağa, bir caddeye veya bir meydana isminin verilmesini isteyen Kızı Ayşe belediyeye başvurdu.
Bakınız bundan sonrasını Almelo gazetesi nasıl yayınlamıştı:

Merhum Türk ozan Ömer Kadan Almelo’da bir sokak ismi alacak mı?

Bir caddeye onun adı verilmeli mi? Ya da bir anıt mı yapılmalı? Mezenstraat’lı Türk halk sanatçısı Ömer Kadan 26 Ocak’ta 59 yaşında hayatını kaybetti. Bu özel Almelolu’nun kalıcı olarak onurlandırılması için giderek daha fazla ses yükseliyor. Mahalleli bunun iyi bir fikir olduğunu düşünüyor. Belediye de bunu düşünüyor.

YouTube’a adını yazdığınızda Türk ozan Ömer Kadan şarkılarıyla ekranı dolduruyor. Kör şakacı ve türkücü öldüğünde ardında bir eser bıraktı. Yurtiçinde ve yurtdışında tanındı, televizyona çıktı ve ünlülerle sahne aldı. Hemşehrisi Herman Finkers ile olduğu gibi.

Bu olağanüstü adam 36 yıldan fazla bir süre Mezenstraat’ta yaşadı. Düzenli konserleri vardı, ancak hastalandıkça Kadan unutulmaya yüz tuttu. Son birkaç haftasını evinde ailesiyle birlikte geçirdi. Ölümü şok etkisi yarattı. Yüzünde bir gülümsemeyle uykusunda ölmüş olsa da geride bıraktığı boşluk çok büyük.

Ozan Ömer Kadan için düşünülenlerden biri de, adının bir meydana verilmesiydi. Yukarıdaki sembolik görüntü gerçek oldu ve meydan (Plein) adı armağan edildi.

Ömer Kadan Sokağı?

Ölümüne gösterilen tepkiler nedeniyle Kadan’ın kalıcı olarak onurlandırılması planlanıyor. Bu, ikinci kuşak misafir işçilerin duygularının dile getirilmesine yaptığı katkı nedeniyle uygun olacaktır. Kızı Ayşe birkaç hafta önce belediyeyle temasa geçti. Mezenstraat tabelasının altına bir sokak ismi tabelası asmanın mümkün olup olmayacağını merak ediyordu. Örneğin Ömer Kadanstraat.

Belediye’den cevap

Belediye Başkan Yardımcısı Jan Martin van Rees, Ayşe’ye gönderdiği e-postada bu konuyu inceleyeceğini yazdı ve beklentilerini de yumuşattı. Bir başka fikir de, Kadan’ın evinin karşısına küçük bir anıt yerleştirmek. Ya da onun renkli, müzikal varlığına başka bir atıfta bulunmak. Bu konuda da çok az şey biliniyor.

…ve karar
Ayşe Kadan’ın isteği gerçekleşmek üzereydi. Ozanımız için bir şeyler yapılacaktı ama bu ne olacaktı? Sonunda bir meydana Ozan Ömer Kadan Meydanı tabelasının asılmasına karar verildi. Bunun için de 26 Ocak günü saptandı.

“Aslen Kayserili olan Ömer Kadan’ın kızı Ayşe Kadan, sosyal medya hesabından şu sözleri paylaştı: ‘Aysem, bir gün benim adıma birşey yapılacak ama benim ömrüm bunu görmeye yetmeyecek.’ demiştin baba. Adın hep yaşayacak, unutulmayacaksın!
26 Ocak babamın ölüm yıldönümünde Babamıza layık bir şekilde açılışımızı yapacağız inşallah!”

İşte, 26 Ocak günü yapılan törenin haberini de, Ufuk Media’dan Murat Yakar ve Ümit Uysal’ın kaleminden okuyalım:

Hollanda’da ünlü Türk ozanı Ömer Kadan’ın ismi                     bir parka verildi

Hollanda’da 26 Ocak 2023’de hayata veda eden Türk toplumunun yakından tanıdığı, etkinliklerin vazgeçilmez ismi Türk ozanı Ömer Kadan’ın ismi Almelo şehrinde bir parka verildi.

Parkta düzenlenen programa T.C Deventer Başkonsolosluğu yetkilileri, Hollanda Türk Federasyon Genel Başkanı Murat Gedik, AVEDAN  temsilcisi Annemarie Pleyhuis ve dernek başkanları ile vatandaşlar katıldılar.

Parkta topluma günün önemine dair açılış konuşması yapıldı. O konuşmayı AVEDAN  temsilcisi Annemarie Pleyhuis yaparken; ardından merhum Kadan’ın kızı Ayşe Kadan babsını anlatan kısa bir konuşma yapıp bir şiir ile konuşmasını sonlandırdı.

Parkın açılışından sonra Hollanda Türk Federasyon Genel Başkanı Murat Gedik Ufuk Media’ya programla alakalı bir değerlendirmede bulunarak şunları söyledi, “Bugün, Almelo şehrinde ikamet etmiş olup, Hakk’ın rahmetine kavuşan Ozan Ömer Kadan için burada bulunmaktayız. Evinin karşısında bulunan bir parka onun adının verilmesi bizleri mutlu etmiştir. Kendisi yaşamı boyunca Türklüğe sazı ve sözleriyle hizmette bulunmuş olup, kültürel hizmetinden hiç geride kalmamıştır. Hollanda Türk Federasyon’un kültür sanat ekibinde bulunup, gelecek nesillerimize nasihatlar edip, yeri doldurulamayacak bir hizmet sunmuştur.  Çocuklarının girişimi ile Almelo Belediyesi’nden izin alınıp adı Almelo kentinde ölümsüzleştirilmiştir. Elbette bizlerin de gönlünde yeri hep kalıcıdır. Onu rahmet ile anarak, vermiş olduğu hizmetlerle hep anacağız.”

Açılış programı bu konuşma sonrası ikram edilen çay ve kahveden sonra sona erdi. Ayrıca, Hollanda Türk Federasyon’a bağlı, Almelo Türk Kültür Merkezi’nde Ozan Ömer Kadan için anma programı tertiplenerek, din görevlilerinin katkılarıyla ardından dualar edildi.