Basın İlan Kurumu (BİK) 32. Dönem 3. Genel Kurul Toplantısı, Genel Müdür Cavit Erkılınç’ın konuşması ile başladı.
Genel Müdür Erkılınç, internet haber sitelerinin trafik verilerinin güvenilir bir şekilde alınmasına ve değerlendirilmesine olanak sağlayacak programın, test ve canlıya alınması aşamalarının başarıyla tamamlandığını açıkladı.
İnternet haber sitelerinin Kurum görev alanına dahil olmasının ve bu yönde verilen mücadelenin değerinin şimdiden anlaşıldığını ifade eden Erkılınç, Kurumun metriklerine göre ölçümlenen trafik verilerinin söz verildiği gibi ağustos ayı içerisinde internet haber siteleri ile günlük olarak paylaşılmaya başlandığı bilgisini verdi.
Yönetmelik üzerinden yapılan eleştirileri değerlendiren Erkılınç, “Aylardır Kurumumuzu Yönetmelik üzerinden acımasızca eleştirenler, 1 Nisan’a kadar resmi ilan yayımlama hakkı yokken şimdi resmi ilan haklarını ellerinden almakla suçlayanlar, aba altından sopa gösterenler, sağa sola şikâyet ederek üzerimizde psikolojik baskı oluşturmaya çalışanlar; tek kelime ile ifade etmek gerekirse kul hakkına girmişlerdir. Gururla, mutlulukla ve büyük bir memnuniyetle ifade etmek isterim ki bünyemize katılan 400’ün üzerindeki internet haber sitesinin yarısından fazlası bulundukları kategoriye ilişkin trafik koşullarını sağlamayı başarmışlardır. Üstelik bu başarı nisan ayından bu yana geçen 4 ay gibi kısa bir sürede elde edilmiştir” dedi.
Basın camiasına güvendiklerini ve inandıklarını belirten Erkılınç, onlardan da kendilerine güvenmelerini ve inanmalarını beklediklerini kaydetti.
Genel Müdür Erkılınç, mevzuata ilişkin koşulları yerine getiren internet haber sitelerinin daha başarılı olmayı hedeflemelerinin tercih değil zorunluluk olduğunu hatırlatarak, resmi ilan akışının sürekliliğinin ancak elde edilen kazanımın devam etmesi ile mümkün olacağını vurguladı.
“İkircikli yaklaşımlar verilen emekleri gölgeliyor”
Kurumun Yönetimini ve çalışanlarını derinden yaralayan ve üzen hususlar olduğuna dikkat çeken Erkılınç, “Bunlardan ilki Genel Kurulun, Yönetim Kurulunun ve Kurumumuzun çalışma prensiplerinin herkesçe çok iyi bilinmesine rağmen sahada sergilenen tavırlardır. Basın işletmelerimizi, Kurumumuza ve Genel Kurul Üyelerine karşı kışkırtmak, bu çatı altında neredeyse tamamı oy birliğiyle alınan kararları tartışmaya açmak; bunu yaparken de ‘Sizleri sadece ben düşünüyorum, size ben sahip çıkıyorum’ algısı oluşturmanın ve kahramanlığa soyunmanın en hafif tabirle ‘ayıp’ olduğunu düşünüyorum. Üstelik özel görüşmelerde bu sitemimizi dile getirdiğimizde cevap olarak verilen ‘Ne yapalım, sahada öyle demek zorunda kalıyoruz’ şeklindeki ikircikli yaklaşım, verilen onca emeği gölgeliyor, şevkimizi kırıyor” şeklinde sitemini dile getirdi.
“Bu örnektekilere gazeteci veya basın diyebilir miyiz?”
Bazı gazetecilerin etik dışı tavırlarla kamuoyunu yanlış yönlendirmeye çalıştıklarını belirten Genel Müdür Erkılınç, internet sitesi sahibi bir gazetecinin, belediyelerden aldığı reklamları kurduğu derneğe üye internet sitelerinde ücretsiz yayımlatarak bu reklam üzerinden kendi sitesine haksız trafik sağladığını, aynı gazetecinin tüm bunların üzerine bir de ‘internet sitelerinin hakkını savunmak üzere gerekirse Basın İlan Kurumu önünde eylem yapacağım’ şeklinde sorumsuzca açıklamalar yaptığını kaydetti.
İllerden birinde bazı internet haber sitelerinin ‘kamuya ait ilan ve reklamlar Kurum üzerinden geçmeli’ denildiğinde ortalığı ayağa kaldırdığını söyleyen Erkılınç, bahsi geçen internet haber siteleri incelendiğinde sahiplik yapılarının ilginçliğine vurgu yaparak, şu bilgileri aktardı:
“Bir tanesi tıp fakültesinde güvenlik görevlisi, üç tanesi düğün ve açılış organizasyonları yapıyor, bir tanesi orman bölge müdürlüğünde kadrolu işçi, bir tanesi yurt dışından öğrenci olarak gelmiş gündelik işlerde çalışıyor, bir tanesi belediyenin basın biriminde görevli, bir tanesi işten atıldığı belediyeyle uğraşmak için haber sitesi kurmuş, bir tanesi gerçekte sürücü kursu işletiyor, 20’ye yakını sadece reklam gireceği zaman siteyi aktif veya güncel hale getiriyor, 10’a yakın site sahibi gerçekte başka gazetelerin asgari kadrosunda bulunuyor.”
Bir köşe yazısının “Anadolu basını yok oluyor” şeklinde birçok gazete ve internet sitesinde haberleştirildiğini belirten Erkılınç, “Bu yazının yayımlandığı gazetenin o günkü nüshasında 22 haber ve 1 köşe yazısı var. Ve bunlardan sadece 5 tanesi gazetenin çıktığı şehre ait yerel haber. Komşu ilin haber sayısı kendi ilinden daha fazla. Gazetedeki 7 haber internetten, bir o kadar haber de komşu şehrin gazetesinden alınıp basılmış. Sonra ne diyorlar, gazete çıkardık. Soruyorum size; gazeteci dediğimiz, Anadolu basını dediğiniz bu mu?” diye sordu.
“Resmi ilan fiyat tarifesinde tüm dengeleri gözetmeliyiz”
Resmi ilan fiyat tarifesinin artırılması konusunda basın işletmelerinin beklenti içine girdiklerini kaydeden Erkılınç, bu konuda tüm dengelerin gözetilmesi gerektiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Öncelikle şunu söyleyeyim. 2023 yılı resmi ilan fiyat tarifesi belirlenirken; hatırlayın o günleri, meslek örgütleri temsilcilerinin tirajı 50 binin altındaki yayınlar için zam oranı talebi yüzde 85 idi. Diğerleri için yüzde 30-35 artış konuşuluyordu. Sağ olsunlar, İletişim Başkanımız Sayın Fahrettin Altun’un desteğini alarak yüzde 100 ile yüzde 58,73 oranında artış öngören teklifi kabul ettik. Sayın Cumhurbaşkanımız da tensip buyurdular ve beklentilerin çok üzerinde bir artış ile 2023 yılına vaktinde giriş yaptık. 1 Nisan’dan itibaren resmi ilan yayımlamaya başlayan internet haber sitelerinin ilan bedellerinin çok daha aşağıda olması kabullenilmişken gönlümüz buna razı gelmedi. Sizlerin desteği ile bu mecranın da ilan bedellerini basılı gazetelerle eşitleyerek iyi bir başlangıç yapmalarını sağladık. Bugün, Genel Kurul toplantısında bir zam kararı almamız halinde, çok kısa bir sürede hayata geçmesi imkansız gibi görünüyor. İyimser olalım ve kabul edildiğini varsayalım. Bu kez Kasım ayındaki Genel Kurulda görüşeceğimiz 2024 yılı resmi ilan fiyat tarifesini kısmen veya tamamen riske atmış oluyoruz. Daha önce de ifade ettim. Karşımızda ilan bedellerinden oldukça rahatsız olan bir kamu kesimi var. İlan vermemenin veya ebat küçültmenin yollarını arıyorlar. Resmi ilan bedellerinin iki katına çıkması bir yana, gazete ve internet haber sitesi gibi ilanların iki ayrı mecrada birden yayımlanması zorunluluğuna yüksek sesle itiraz ediyorlar. Anlık reflekslerle hareket etmeyelim, tüm dengeleri gözetelim, hesabımızı iyi yapalım istiyoruz. Değilse yapılacak zammın aynı zamanda Kurumumuza da ciddi katkı sağlayacağını çok iyi biliyoruz.”
“Gazetecilerin alın teriyle kazandıkları haklarının yenmesine müsaade etmeyeceğiz”
Süreli yayınların denetimine ilişkin bilgiler paylaşan Genel Müdür Erkılınç, ödenmeyen veya bankaya yatırılıp sonradan bir kısmı elden geri alınan maaşlar ile sigorta tahakkukları konusunda oldukça hassas ve kararlı olduklarını vurgulayarak, konuşmasını şöyle tamamladı:
“Kontrol Müdürlüğümüzde görev yapan arkadaşlarımız, yoğun ve sıkı bir denetim gerçekleştirmek üzere sahaya çıktı. Hem gazeteler hem de internet haber sitelerimize yönelik titiz ve tüm tartışmalara kapalı bir denetim dönemi geçireceğiz. Pandemi döneminin ardından geçen yaz aylarında başladığımız, ancak deprem ve internet haber sitelerinin görev alanımıza girecek olması nedeniyle ara verdiğimiz denetimlerin ana gündem maddesi, gazeteci arkadaşlarımızın özlük hakları olacak. Ödenmeyen veya bankaya yatırılıp sonradan bir kısmı elden geri alınan maaşlar ile sigorta tahakkukları konusunda oldukça hassas ve kararlı olduğumuzu özellikle belirtmek isterim. Bu arkadaşlarımızın alın teriyle kazandıkları haklarının yenmesine asla müsaade etmeyeceğiz. Zaten bu konuda yoğun şikâyetler geliyor ama bir kez daha buradan mağdur olan gazeteci arkadaşlarıma açık çağrıda bulunuyorum. Özlük haklarınıza ve fiziki çalışma koşullarınıza ilişkin yaşadığınız sıkıntıları lütfen bizlere iletin, biz de mevzuat çerçevesinde gereğini yapalım.”
Erkılınç’ın konuşmasının ardından Başkanlık Divanı Heyeti seçimi gerçekleştirilerek başkan ve üyeler belirlendi.
Toplantıda, Cezayir Büyükelçisi olarak atanan Yönetim Kurulu Başkan Vekili Mücahit Küçükyılmaz’dan boşalan Yönetim Kurulu üyeliğine seçim yapıldı. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi Koordinatörü İdris Kardaş, Genel Kurul tarafından Yönetim Kurulu üyesi olarak seçildi.
Gündemin kabulünden sonra Yönetim Kurulu Durum Raporu ve Denetçiler Raporu okundu. Yönetim Kurulunun tekliflerine ilişkin sunumun ardından üyeleri belirlenen İlan İşleri, Hukuk İşleri ve Mali İşler Komisyonları çalışmalarına başladı.
BİK Genel Kurulu Toplantısı, 8 Eylül 2023 Cuma günü yapılacak oturumun ardından tamamlanacak.