Mersin Büyükşehir Belediyesi, denizlerdeki kirlilikle mücadelede önemli bir adım atarak 2024 yılının Kasım ayında ‘Elektronik Gemi Denetleme Sistemi’ni (EGDS) devreye soktu. Türkiye’de deniz denetimi yetkisine sahip iki büyükşehir belediyesinden biri olan Mersin, bu yeni sistemle denizleri kirleten gemilere karşı denetimlerini 7/24 esasına göre sürdürüyor.
Büyükşehir Belediyesi’nin yaptığı açıklamaya göre, EGDS sayesinde bugüne kadar 13 gemiye yaklaşık 70 milyon TL idari para cezası uygulandı. 2019 yılından bu yana ise toplamda 91 gemiye kesilen ceza miktarı 295 milyon 835 bin TL’ye ulaştı. EGDS, Çeşmeli ile Kulak arasındaki 53,5 kilometrelik kıyı şeridinde, liman sahası da dahil olmak üzere 25 farklı noktada yüksek çözünürlüklü ve termal kameralar, radar sistemleri ve yapay zeka destekli teknolojilerle kesintisiz olarak deniz trafiğini ve olası kirlilik kaynaklarını takip ediyor. Sistem, tespit edilen kirlilik vakalarının anında kayıt altına alınmasını sağlayarak, gemi ve diğer deniz araçlarından kaynaklanan atıkların önüne geçmeyi hedefliyor.
Deniz kirliliğiyle mücadelede bir diğer önemli araç ise ‘Mavi Kart Sistemi’. Bu sistem sayesinde, belediye yetki alanındaki teknelerin atıksu ve sintine gibi atıklarının bertarafı kontrol altında tutuluyor. Manyetik kartlar aracılığıyla atıkların online takibi mümkün kılınırken, atık miktarı, türü, tarihi ve hangi kıyı tesisine verildiği gibi bilgiler anlık olarak izlenebiliyor.
Mersin Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Dr. Bülent Halisdemir, Mersin’e yılda 5 binin üzerinde geminin geldiğini ve tamamının denetlendiğini belirterek, EGDS ile yetki alanlarındaki denizlerde 7/24 denetim yaptıklarını vurguladı. Amaçlarının Mersin denizini korumak olduğunu ifade eden Dr. Halisdemir, sistem sayesinde yasadışı atık bırakılması halinde kayıtların tutulduğunu, deniz denetim tekneleriyle yerinde inceleme ve numune alımı yapıldığını, analiz sonuçlarına göre de cezai işlem uygulandığını söyledi. Halisdemir ayrıca, bazı demirleme alanlarının yetkileri dışında olması nedeniyle denetim yapılamayan bölgeler için yetki genişletme başvurusunda bulunduklarını da dile getirdi.
Denizcilik Hizmetleri ve Denetimi Şube Müdürlüğü personeli Mesut Arıcı ise Mavi Kart Sistemi’nin küçük deniz araçlarının atıklarının online takibini sağladığını ve tekne sahiplerinin atık beyanında bulunmasıyla mobil tanklarla atık toplama işlemlerinin gerçekleştirildiğini aktardı. Arıcı, tekne sahiplerinin bu konuda daha duyarlı olmaları çağrısında bulunarak, ekiplerinin 7/24 görev başında olduğunu kaydetti.
